بررسی انرژتیک اثر دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) بر منطقه مدیترانه و جنوب‌غرب آسیا

Authors

  • سید حامد فنایی دانشجوی دکتری، گروه فیزیک فضا، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • فرهنگ احمدی گیوی دانشیار، گروه فیزیک فضا، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

الگوی دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) در وضع هوای پاییز و زمستان اروپا و جنوب­غرب آسیا نقش حائز اهمیتی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت نحوه اثرگذاری این دورپیوند بر گردش­های جوی و تبادلات انرژتیک چرخندها در فازهای بحرانی (قوی) مثبت و منفی آن است. ابتدا با استفاده از داده­های باز­تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2014 برای زمستان 4 ماهه (نوامبر تا فوریه)، تحلیل دینامیکی از میانگین همادی و بی‌هنجاری کمیت‌های هواشناختی در فازهای بحرانی این دورپیوند ارائه می‌شود و سپس با به­کار بردن رهیافت انرژتیک، تأثیر قطار موج این دورپیوند بر مسیر توفان‌های اطلس و مدیترانه و آثار آن بر جنوب­غرب آسیا بررسی می‌شود. انرژی جنبشی پیچکی در غرب مدیترانه و جنوب اروپا در فاز منفی (مثبت) EA/WR افزایش (کاهش) شدید نشان می‌دهد، حال آنکه شمال و شرق اروپا و غرب روسیه کاهش (افزایش) انرژی جنبشی دارند. در نتیجه، در فاز منفی (مثبت)، مسیر جنوب‌شرق‌سوی (شمال‌شرق‌سو) توفان اطلس به سمت جنوب (شمال) اروپا تا شرق مدیترانه (شرق اروپا و جنوب‌غرب روسیه) نیز می‌تواند گسترش یابد. در هردو فاز، در ترازهای میانی و زبرین وردسپهر بی‌هنجاری متضاد کمیت­ها بین شمال‌غرب و جنوب‌شرق دریای مدیترانه مشاهده می­شود. جنوب‌غرب آسیا و شرق مدیترانه بی­هنجاری گردش‌های جوی مشابه بی­هنجاری غرب روسیه دارند که پیامد آن در فاز منفی (مثبت) کاهش (افزایش) جملات تولید و تبدیل کژفشاری، شارهای گرما و رطوبت، تضعیف (تقویت) جت جنب‌حاره­ا‌ی جنوب­غرب آسیا و امکان تضعیف (تقویت) چرخندزایی شرق مدیترانه و کاهش تعداد چرخندهای عبوری به سمت جنوب­غرب آسیا و ایران است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر الگوی دورپیوند شرق اطلس-غرب روسیه (EA–WR) بر وردایی کم‌بسامد وردسپهر در جنوب‌غرب آسیا

الگوی دورپیوند شرق اطلس-غرب روسیه (EA–WR) یکی از پدیده‌های جوّی کم‌بسامد است که بر اقلیم اروپا و آسیا، به‌ویژه در فصول سرد سال تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، به بررسی اثر این الگوی موجی-مداری بر آب‌وهوای جنوب‌غرب آسیا پرداخته می‌شود. برای انجام این پژوهش، از داده‌های باز‌تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2012 مربوط به فصل زمستان نیمکره شمالی شامل ماه‌های دسامبر، ژانویه و فوریه و برای شاخص ماهانه EA–...

full text

نواوراسیاگرایی روسیه و موازنه قدرت در شرق مدیترانه

سیاست خارجی دوره ریاست‌جمهوری یلتسین با آرمان ملی‌گرایان روسیه که خواهان احیای جایگاه قدرت برتر در جهان بودند تضاد داشت. ایده نواوراسیاگرایی و بازسازی جایگاه از‌دست‌رفته در مناطق تحت نفوذ شوروی سابق باعث از بین رفتن روابط همگرایانه با آمریکا شد. اولویت بازیابی قدرت در ژئوپلیتیک تحت کنترل شوروی سابق، روسیه را به‌سوی تشکیل ائتلاف‌های منطقه‌ای و نظامی برای دستیابی به موازنه قدرت و احیای نظام چند‌ق...

full text

دیپلماسی انرژی روسیه در منطقه آسیا-پاسیفیک

آسیا-پاسیفیک به دلیل اهمیتی که در معادلات اقتصادی، امنیتی و سیاسی جهان دارد، بیش از پیش در کانون توجه قدرت‌های جهانی قرار گرفته است. از این رو، فدراسیون روسیه تلاش می‌کند تا با استفاده از منابع مختلف قدرت از جمله اهرم انرژی، سطح نفوذ و تأثیرگذاری خود را در این منطقه توسعه داده و خود را هرچه بیشتر به مثابه یک ابرقدرت جهانی مطرح سازد. نیاز روزافزون کشورهای این منطقه به انرژی سبب شده تا روسیه که ه...

full text

بازگشت آمریکا به شرق آسیا و ‏ رویکرد نظام امنیتی منطقه ‏

به‌دنبال ظهور چین و گسترش نقش و نفوذ آن در شرق آسیا، به‌رغم حضور نهادینه آمریکا در ژاپن و کره جنوبی با نیروهای رسمی نظامی و در سنگاپور و استرالیا و فیلیپین طبق قراردادهای خاص، بازگشت به آسیا مورد توجه دولت‌مردان آمریکایی قرار گرفته است. با این ملاحظه این سئوال به ذهن متبادر می‌شود با بازگشت آمریکا به شرق آسیا ترتیبات امنیتی منطقه به چه نحوی مدیریت می‌گردد؟ در جنوب شرقی آسیا در دوره جنگ سرد و ب...

full text

ارزیابی سیاست خارجی باراک اوباما در منطقه شرق آسیا

چکیده آمریکا مدتهاست که خود را قدرت منطقه پاسیفیک می‌داند و هدف اصلی سیاست خارجی آمریکا جلوگیری از ایجاد یک قدرت بزرگ یا مجموعه‌ای از قدرت‌ها با هدف کنترل اوراسیاست. پیشتر، این مسئله در سال 2011.م سبب «چرخش» دولتاوباما از جنوب آسیا و خاورمیانه به منطقه آسیا-پاسیفیک شده بود. این مقاله سیاست خارجی آمریکا در آسیای شرقی را با تأکید بر تاریخ مشترک و چالش‌های اخیر مورد بررسی قرار م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 45  issue 3

pages  645- 666

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023